Grauw asfalt, fietsen en auto’s
Bij ons eerste bezoek aan het gebouw werd het beeld van de school wel heel erg bepaald door groezelig wit, achterstallig onderhoud, hoge hekken, grauw asfalt en veel fietsen en auto’s. Bij bestudering van de bouwtekeningen bleek dat de bij brand verloren gegane zuidgevel niet conform het oorspronkelijke ontwerp is hersteld. Wij zagen voor ons hoe het gebouw, weer in zijn oorspronkelijke heldere glorie hersteld, zou stralen op een glooiend groen tapijt met transparante bomen en verwerkten dit beeld in één van onze eerste schetsen.
Dilemma
Met massastudies onderzochten we welk deel van het gebouw het beste gesloopt kon worden. De Monumentencommissie Drenthe vond een evenwichtig samenspel van basement en hoogbouw waardevol en pleitte voor behoud van het meest zuidelijke deel van het basement. De gymzalen, die de gemeente Assen graag wilde behouden, lagen juist in het noordelijke deel. De stedenbouwkundige zag de omarmende beweging van het voorplein graag gehandhaafd, wat juist zou leiden tot sloop van het achterste stramien van het basement. De school hechtte aan meer kleinschaligheid en zag een opdeling in twee bouwdelen voor zich, elk met een eigen ingang: het Vakcollege en de Mavo. Dit ‘campusmodel’ zou kunnen worden bereikt door sloop van het middendeel van het basement. Wat nu?
Concept
Uiteindelijk kozen we voor sloop van het middendeel van het basement, maar met behoud van de verhoogde vloer en een strook van het dak en de staalstructuur aan de voorkant. Zo blijven de contouren van het oorspronkelijke basement toch zichtbaar en heeft iedereen zijn zin, met als bonus een nieuw ontmoetingsplein en een droogloop.
In het nieuwe Vakcollege wordt de bestaande patio dichtgelegd en omgevormd tot pauzeruimte voor de leerlingen. Vrijwel alle vaklokalen liggen hieromheen op de begane grond, met het vaklokaal Handel & Administratie op een centrale positie als ‘spin in het web’. Op de verdieping liggen overwegend theorielokalen en ondersteunende ruimten van het Vakcollege.
De bestaande ingang onder de hoogbouw blijft de hoofdingang voor de locatie Penta als geheel. Hier liggen dan ook een aantal algemene ondersteunende functies. Ook de bestaande grote aula blijft gehandhaafd.
Energiezuinigheid met respect voor het monument
De gevels van de hoogbouwvleugel worden volledig gerenoveerd met behoud van de bestaande gevelindeling en kozijnprofilering, maar met onderhoudsvrije aluminium kozijnen en goed isolerende beglazing. Onzichtbaar van buitenaf komen achter de borstweringen van geëmailleerd glas goed geïsoleerde houtskeletelementen. Voor de zuidgevels worden beweegbare aluminium zonweringslouvres toegevoegd die, ook in gesloten stand het transparante beeld van de gevels in stand laten en bovendien voor goed instelbare lichtwering zorgen in de lokalen. De koof neemt de plaats in van een houten horizontaal sierelement uit het oorspronkelijke gevelontwerp, zijgeleidingen worden weggewerkt in de verticale metalen sierelementen uit het oorspronkelijke ontwerp.
Terrein
Door toevoeging van het nieuwe ontmoetingsplein op de plaats van het gesloopte basement komt er op het voorterrein meer ruimte vrij voor groen. Op de plaats van de bestaande lelijke hekken wordt de bestaande waterpartij doorgetrokken langs de Industrieweg. De vrijkomende grond wordt gebruikt om de groene glooiingen uit onze allereerste schets aan te leggen. Die komen als een verhoogde rand rondom efficiënter ingerichte (fiets)parkeerplaatsen, zodat fietsen en auto’s aan het gezicht worden onttrokken. Zo lijkt het monument op een glooiend groen terrein te staan en komt het veel meer tot zijn recht.
Daglicht
In het bestaande gebouw is er vrijwel geen visuele relatie tussen het basement en de hoogbouw. Er valt te weinig daglicht binnen, en vloer- en plafondafwerkingen zijn bovendien donker van kleur.
In het nieuwe ontwerp laten de translucente pleingevels van verticale glaselementen veel extra daglicht toe in de verkeersruimten. Het onderste deel van het bestaande, vrij gesloten trappenhuis wordt vervangen voor een houten tribune-element, waarop leerlingen kunnen zitten. Onder de tribune zijn toiletten, bergingen en spreekkamers ontworpen.
De karakteristieke oorspronkelijke natuursteencomposiettegels blijven, maar wel in combinatie met witte plafonds, hout , heldere kleuren en veel daglicht.
De hal en gang van het vakcollege krijgt de uitstraling van een plein met terrasjes en een straatje met etalages. Uithangbordjes en etaleerkasten worden door de leerlingen zelf gemaakt. In de vaklokalen zorgen afwerkingen en kleurgebruik voor de sfeer van een bedrijf, restaurant, winkel of zorginstelling. Waar nodig wordt de sfeer juist neutraal gehouden, zodat de leerlingen kunnen leren om zelf met accessoires verschillende sferen te scheppen. In de gangen van de theorielokalen op de verdiepingen komen vitrines in de gevelerkers om werkstukken van leerlingen te laten zien.
Kleur
In het nieuwe gevelontwerp worden de gerenoveerde gevels juist bewust in wit- en grijstinten gehouden en krijgen de nieuwe pleingevels elk een eigen kleurenpalet, om de identiteit van elk gebouwdeel een het verbindende plein te benadrukken. De glaselementen worden voorzien van een translucente kleurfolie.
Dezelfde kleuren komen terug op gangwanden en –deuren, folieglas in binnenpuien en op achterwanden van theorielokalen, zichtbaar van buitenaf achter de transparante gevels.
Het plein wordt in een waterdichte coating in verschillende, elkaar overlappende kleurvlakken afgewerkt.
Zo krijgt het zakelijke gebouw met respect voor de monumentale waarde toch een kleurrijke uitstraling, die de leerlingen meer zal aanspreken.
