Treinreizigers konden de bouw op de voet volgen. Vanaf het voorjaar is de nieuwe verkeersleidingspost op het voormalig spoorindustrieterrein Cartesiusdriehoek naast Utrecht Centraal in bedrijf. Het gebouw oogt robuust en dynamisch. Precies wat ProRail wil uitstralen. Een aanwinst voor het hele spoorwegnet, vinden projectverantwoordelijken Willeke Steenks en Jaap Rog.
Na de prijsvraag voor drie architectenbureaus viel de keus al snel op Gortemaker Algra Feenstra, omdat het ontwerp liet zien waar ProRail voor staat: het treinverkeer in goede banen leiden. Veilig, betrouwbaar en punctueel. Belangrijke voorwaarde was de plaats van de seinzaal en de kantoorvleugel: bij elkaar en niet op de begane grond. Vandaar het royale overstek.
Achter de entree, inpandig en afgesloten voor onbevoegden, ligt de techniekruimte. Een tussenverdieping herbergt de ICT. Steenks: “Alle warmteuitstralende apparatuur is met opzet gescheiden van de seinzaal om daar het binnenklimaat niet te verstoren.” Volgens Rog is het door deze constructie bovendien mogelijk computerkabels direct naar boven door te trekken en aan te sluiten op een bureau in de seinzaal, zonder breekwerk en zonder verstoring van het werkproces. Pers- en vergadercentra zijn geconcentreerd op de bovenste etage.
Inspirerend
Rog en Steenks zijn enthousiast over de samenwerking met de Gortemaker Algra Feenstra. Rog: “Esthetiek is voor hen even belangrijk als functionaliteit. De verkeersleidingspost is stoer en vernieuwend; het is geen afgesloten geheel, en reizigers en medewerkers hebben zicht op elkaar.”
Voor het werkoverleg togen de ProRailcollega’s graag naar het architectenbureau aan de Maas. Rog: “Een inspirerende omgeving. En de interieurarchitecten of constructeurs konden er direct bij geroepen worden als er vragen waren. Dat we van begin tot eind met een en dezelfde projectarchitect te maken hadden, borgde eveneens de kwaliteit.” De gebruikelijke discussies betroffen vooral details. “Wij wilden een lange droogloopmat bij de entree om omgevingsvuil in de zaal te voorkomen. Het is prettig dat de architecten zich daar dan in schikken”, zegt Rog. Treinverkeersleiders konden hun wensen te kennen geven voor een comfortabele werkplek. Daarom beschikt het 24/7-bedrijf nu over een recreatieruimte en een keuken.
3D-ontwerp
Waar voorheen grote stapels tekeningen het ontwerpproces inzichtelijk maakten, is voor de verkeersleidingspost gewerkt met een 3D-model. Steenks: “Je loopt als het ware door het eindresultaat. Door die visualisatie zie je direct wat anders kan of ontbreekt. Bouwfouten zijn er op voorhand uit te halen. Zo is bijvoorbeeld voorkomen dat een ontluchtingskanaal voor een deur zat.” De aannemer werkt met hetzelfde 3D-systeem, dat ook dienst zal doen bij toekomstig onderhoud.
Duurzaam
Met zonnecellen, hybride koelinstallaties en driedubbele beglazing zet de post hoog in op duurzaamheid. Rog: “De zonweringslamellen zijn opgetrokken uit cortenstaal. De industriële uitstraling van dit materiaal sluit aan bij de
spooromgeving. Voordeel van de decentrale locatie is dat de verkeersleiders gewoon door kunnen werken bij een ontruiming van het station.” Utrecht Centraal heeft een sleutelpositie in het spoorwegnet en het treinverkeer neemt alleen maar toe. “Daarmee is het een modelpost voor doorontwikkeling”, aldus Steenks.
